Οδοντιατρικές Λούπες - Dental Loupes

 Οδοντιατρικές Λούπες - Dental Loupes

Ανέκαθεν στα σεμινάρια που έχω παρακολουθήσει άκουγα ξένους συναδέλφους που υποστήριζαν με θέρμη τη χρήση της οδοντιατρικής λούπας. Μάλιστα αρκετές φορές έχω ακούσει την πρόταση "Αν δεν χρησιμοποιείς λούπες απλά δεν βλέπεις"

Σήμερα ,και μετά απο 1,5 μήνα έρευνας πάνω στο θέμα θα συμφωνήσω απόλυτα .

Η χρήση της οδοντιατρικής λούπας στη σύγχρονη εποχή δεν είναι πολυτέλεια. Είναι ίσως ανάγκη να δουλεύουμε κάτω από μεγέθυνση.

Σε αυτό το χρόνο συνάντησα αρκετούς συναδέλφους με αντίθετη άποψη. Άλλοι λένε ότι δεν τους βολεύουν, άλλοι υποστηρίζουν ότι οι λούπες είναι για αυτούς που δεν βλέπουν καλά. Εγώ θεωρώ οτι απλά δεν έχουν φορέσει ακόμα το κατάλληλο ζευγάρι.

Αρκετοί από εμάς έχουμε αγοράσει κάποιο ζευγάρι φτηνές λούπες τις οποίες και έχουμε παρατημένες σε ένα συρτάρι γιατί πολύ απλά μας ζάλισαν στα πρώτα 5 λεπτά που τις φορέσαμε.

Τις αγορές αυτές τις κάναμε χωρίς ,αφενός, να γνωρίζουμε ακριβώς τις ανάγκες μας , αφετέρου με γνώμονα την τιμή και χωρίς καμία έρευνα.

Σε αυτό το άρθρο θα προσπαθήσω να εξηγήσω για πιο λόγο και πως χρησιμοποιούμε τις λούπες. Ακόμα έχω κάνει τη δική μου έρευνα αγοράς στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό δοκιμάζοντας, συγκρίνοντας και αξιολογώντας αρκετές από τις οδοντιατρικές λούπες που κυκλοφορούν.Το παρακάτω άρθρο αποτελεί προσωπική εκτίμηση και όχι οδηγός αγοράς για τους συναδέλφους.

Γιατί να χρησιμοποιήσω Οδοντιατρικές Λούπες;

Ο βασικός λόγος για εμένα είναι ότι βλέπεις περισσότερες λεπτομέρειες από ότι με το γυμνό μάτι. Με αυτόν τον τρόπο προλαβαίνεις τυχόν παραλήψεις που δεν φαίνονταν πιο πριν. Ένας εξίσου σημαντικός λόγος είναι οτι βελτιώνει τη στάση του σώματος.

Ως οδοντίατροι καθημερινά στη δουλειά μας παίρνουμε περίεργες στάσεις εργασίας. Αν οι παρακάτω εικόνες σας είναι γνώριμες τότε ίσως να εκτιμήσετε περισσότερο τον ρόλο των οδοντιατρικών λουπών στην καθημερινότητα μας.

Αυτές οι στάσεις έχουν ως αποτέλεσμα να επιβαρύνεται η μέση και ο αυχένας μας καθημερινά διότι κάμπτουμε την πλάτη και κάμπτουμε και στρέφουμε τον αυχένα μας για αρκετές ώρες την ημέρα.

Οι στάσεις αυτές είναι εντελώς αφύσικες προς την σπονδυλική στήλη προκαλώντας τα προβλήματα που όλοι μας γνωρίζουμε και έχουμε νιώσει.

Με τη σωστή χρήση της οδοντιατρικής λούπας δεν χρειάζεται να ταλαιπωρούμε την μέση και τον αυχένα μας καθώς η στάση του σώματός μας είναι αναγκαστικά πιο όρθια και πιο φυσική εκτελώντας έτσι το καθήκον μας σε πιο ξεκούραστη θέση και με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Από την άλλη θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιώντας τις λούπες στην αρχή και μέχρι να τις συνηθίσουμε η εργασία μας θα είναι πιο αργή και ίσως πιο δύσκολη.

Ιδιαίτερα αν χρησιμοποιήσουμε αρκετά υψηλή μεγέθυνση είναι δύσκολη η εναλλαγή των πεδίων για να δεις-πάρεις κάποιο εργαλείο από την ταμπλέτα του γιατρού. Ίσως να χρειαστεί να απομακρύνετε τα εργαλεία από την τωρινή τους θέση για να τα βλέπετε καλύτερα ή να αναθέσετε τη διαλογή-διανομή των εργαλείων στη βοηθό σας.

Σε περίπτωση που κοιτάτε πάνω από τις λούπες για να βρείτε κάποιο εργαλείο, θα σας συμβούλευα να αλλάξετε τη θέση των εργαλείων ώστε να είναι ψηλότερη, περίπου στην ευθεία του ματιού σας για να μην κάμπτετε συνέχεια τον αυχένα.

Τεχνικά Χαρακτηριστικά:

Οι οδοντιατρικές λούπες που κυκλοφορούν αυτή τη στιγμή στο εμπόριο είναι δύο τύπων. Οι Flip-up στις οποίες οι μεγεθυντικοί φακοί διαθέτουν μηχανισμό για να ανεβοκατεβαίνουν και οι TTL η αλλιώς Through The Lense στις οποίες οι φακοί διαπερνούν τον σκελετό φέρνοντας έτσι τον φακό σε μικρότερη απόσταση από το μάτι. Στην παρακάτω φωτογραφία διακρίνουμε στα αριστερά τις TTL οδοντιατρικές λούπες ενώ δεξιά ενα flip-up μοντέλο.

 Επίσης οι φακοί που φέρουν είναι δύο τύπων. Οι πιο κοινές λούπες είναι τύπου Γαλιλαίου ενώ οι μακρύτερες λούπες είναι τύπου Κέπλερ. Και οι δύο έχουν πάρει τα ονόματα τους από τους αντίστοιχους εφευρέτες τηλεσκοπίων. Στα αριστερά της παρακάτω φωτογραφίας διακρίνουμε ενα φακό τύπου Γαλιλαίου ενώ στα δεξιά ενα σαφώς μακρύτερο φακό τύπου Κέπλερ

Η βασική διαφορά τους είναι οτι οι λούπες τύπου Γαλιλαίου αποτελούνται από δυο φακούς έναν μπροστά και ένα από πίσω 

 Ενώ οι λούπες τύπου Κεπλερ εκτός από τους φακούς αυτούς διαθέτουν πρίσματα που αντιστρέφουν το είδωλο και διαθλούν το φως διαφορετικά. Για αυτό το λόγο είναι μακρύτερες.

Οι πρακτικές τους διαφορές είναι ότι οι λούπες τύπου Κέπλερ είναι μεγαλύτερες σε όγκο και βάρος με αποτέλεσμα να είναι πιο δύσχρηστες από αυτές τύπου Γαλιλαίου. Από την άλλη οι λούπες τύπου Κέπλερ προσφέρουν καλύτερη ευκρίνεια σε μεγάλες μεγεθύνσεις.

Με άλλα λόγια αν θέλουμε αποκλειστικά λούπες για ενδοδοντικές θεραπείες θα πρέπει να επιλέξουμε μεγαλύτερη μεγέθυνση και ίσως να ήταν σοφό να πάμε σε τύπου Κέπλερ.

Αν χρησιμοποιούμε τις λούπες για τσεκάπ , καθαρισμούς , εμφράξεις κτλ οι οδοντιατρικές λούπες τύπου Γαλιλαίου ίσως να είναι καλύτερη επιλογή.

Μεγέθυνση

Για καθημερινή χρήση οι μεγεθύνσεις 2.5Χ ή 3.0Χ είναι υπερ αρκετές. Όσο μεγαλύτερη μεγέθυνση τόσο μικρότερο εύρος πεδίου έχουμε αλλά και τόσο αποξενώνεται κανείς από το περιβάλλον.

Επίσης όσο μεγαλύτερη η μεγέθυνση τόσο το πεδίο γίνεται πιο σκοτεινό και ίσως να είναι χρήσιμο το πρόσθετο φως.

Εύρος πεδίου θέασης (field of view) και βάθος πεδίου θέασης (Depth of field)

Δυο χαρακτηριστικά που πρέπει να λάβουμε υπόψιν στην επιλογή μας είναι το εύρος και το βάθος πεδίου θέασης της οδοντιατρικής λούπας. Ως εύρος πεδίου εννοούμε το εύρος μέσα στο οποίο βλέπουμε καθαρά. Δηλαδή αν μπορούμε να δούμε μέσα από τις οδοντιατρικές λούπες ένα, δύο,τρία η και περισσότερα δόντια μαζί. Το εύρος του πεδίου εξαρτάτε από την ποιότητα του μεγεθυντικού φακού, από την μεγέθυνση και από την απόσταση του φακού από το μάτι.

Για αυτό το λόγο οι TTL λούπες έχουν μεγαλύτερο εύρος πεδίου σε σύγκριση με τις αντίστοιχες flip-Up.

Το βάθος πεδίου είναι η απόσταση μεταξύ της πιο απομακρυσμένης θέσης από το αντικείμενο και τις πιο κοντινής θέσης από το αντικείμενο στις οποίες η εικόνα είναι καθαρή (μπορούμε να εστιάσουμε). Το βάθος πεδίου εξαρτάτε από την ποιότητα του μεγεθυντικού φακού και από τη μεγέθυνση. Όσο μεγαλύτερη μεγέθυνση τόσο και μικρότερο το βάθος του πεδίου ιδιαίτερα στους φακούς τύπου Γαλιλαίου. 

Πρόσθετο Φως

Σε αυτή την έρευνα δεν συμπεριέλαβα τα φώτα. Από τις συζητήσεις μου με συναδέλφους μου που χρησιμοποιούν λούπες αρκετό καιρό θεωρούν απαραίτητη τη χρήση πρόσθετου φωτισμού. Πιστεύω ότι ένα φως θα πρέπει να έχει σωληνοειδή διάθλαση (δηλαδή να μην διαχέεται αλλά να στοχεύει σαν σωλήνας στην περιοχή εργασίας) και αν είναι δυνατόν να είναι LED. Σε επόμενη έρευνα ίσως να αναλύσουμε και τα πρόσθετα φώτα που υπάρχουν στην αγορά.

Απόσταση Εργασίας

Η απόσταση εργασίας είναι η απόσταση μεταξύ των χεριών σας και των ματιών σας όταν δουλεύετε. Αποτυπώνεται ως νούμερο δίπλα στην ένδειξη της μεγέθυνσης και θα πρέπει να λαμβάνεται πιο σοβαρά υπόψιν από ότι η μεγέθυνση. Συνήθως αυτή η απόσταση είναι 420 χιλιοστά, υπάρχουν όμως αρκετές επιλογές ανάλογα με το ύψος ή τη στάση εργασίας του οδοντιάτρου.

Προσωπικά αναγκάστηκα να αλλάξω (η καλύτερα να πω να διορθώσω) τη στάση του σώματος μου για να χρησιμοποιήσω τις λούπες καθώς δεν σκύβω πια πάνω από τον ασθενή μου για να δώ.

Ρύθμιση της Οδοντιατρικής Λούπας (flip-up)

Για τη σωστή ρύθμιση της Λούπας απαιτούνται 3 στάδια.

1) Ρύθμιση της γωνίας όρασης.

Για τη ρύθμιση αυτή θα χρειαστούμε ένα σταθερό σημείο. Η γωνία όρασης αφορά την κατακόρυφη κλίση του ματιού σε σχέση με την κεντρική του θέση. Συνήθως η κλίση αυτή είναι από 20 μέχρι 50 μοίρες ανάλογα με την στάση του σώματος που χρησιμοποιούμε . Αν δουλεύουμε καθιστοί τότε οι κλίσεις μεταξύ 40-45 μοίρες βολεύουν περισσότερο καθώς σε αυτές τις μοίρες τοποθετείται το κεφάλι πιο κάθετα σε σχέση με το υπόλοιπο σώμα με αποτέλεσμα να ισιώνει η περιοχή το αυχένα.

Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να προσθέσουμε ότι οι μεγεθυντικοί φακοί θα πρέπει σχεδόν να ακουμπάνε στο σκελετό ώστε να βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από το μάτι. Η τοποθέτηση των μεγεθυντικών φακών σε απόσταση από το σκελετό είναι λάθος καθώς με αυτόν τον τρόπο αυξάνουμε την απόσταση των μεγεθυντικών φακών από τα μάτια, με αποτέλεσμα να μην αξιοποιούμε σωστά το συνολικό εύρος πεδίου που μπορούν να αποδώσουν.

2) Ρύθμιση της διακορικής απόστασης.

Η ρύθμιση της διακορικής απόστασης αφορά την απόσταση από τις κόρες των ματιών μας. Στην αγορά υπάρχουν 3 συστήματα που αλλάζουν την διακορική απόσταση

Ο Συγχρονισμένος μηχανισμός στον οποίο οι λούπες μετακινούνται ισόποσα ξεβιδώνοντας και βιδώνοντας μια κεντρική βίδα. Είναι ο ευκολότερος μηχανισμός αλλά οι δυνατότητες του είναι περιορισμένες

Ο Ασυγχρόνιστος μηχανισμός στον οποίο οι λούπες μετακινούνται ανεξάρτητα σε ξεχωριστούς ροοστάτες δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για λεπτομερείς διορθώσεις σε κάθε μεγεθυντικό φακό ξεχωριστά. Εδώ θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι τελικές τιμές που αναγράφονται σε κάθε ροοστάτη θα πρέπει να είναι περίπου ίσες. 

Ο Ελεύθερος μηχανισμός στον οποίο οι λούπες μετακινούνται και στις 3 διαστάσεις χειροκίνητα . Ο μηχανισμός αυτός επιτρέπει την ακριβή τοποθέτηση των μεγεθυντικών φακών σε σχέση με τα μάτια αλλά προϋποθέτει αρκετή εξοικείωση πριν βρούμε τις ακριβείς ρυθμίσεις που θέλουμε.

Σκοπός της ρύθμισης της διακορικής απόστασης είναι να βλέπουμε το αντικείμενο μέσα από ένα ολοστρόγγυλο και διαυγή κύκλο. 

3) Ρύθμιση της απόστασης εργασίας

Η απόσταση μεταξύ του ματιού και του αντικειμένου .Για να καταλάβετε ακριβώς την ακριβή απόσταση φορέστε τις οδοντιατρικές λούπες και ξεκινήστε να πλησιάζετε το αντικείμενο μέχρι να αρχίσει να θολώνει . Σε εκείνο το σημείο μετρήστε με μεζούρα την απόσταση μεταξύ του ματιού σας και του αντικειμένου. Μετά απομακρυνθείτε από το αντικείμενο μέχρι πάλι να αρχίσει να θολώνει. Ξαναμετρήστε σε εκείνο το σημείο την απόσταση του ματιού σας από το είδωλο. Αυτά τα δύο νούμερα είναι ουσιαστικά και το βάθος του πεδίου σας. Δηλαδή μέσα σε αυτά τα όρια οι οδοντιατρικές λούπες δουλεύουν σωστά. Όσο μεγαλύτερη μεγέθυνση έχετε τόσο μικραίνει και το βάθος πεδίου. Ο μέσος όρος είναι η απόσταση εργασίας της συγκεκριμένης οδοντιατρικής λούπας και θα πρέπει να συμπίπτει με το νούμερο (σε χιλιοστά) που αναγράφεται δίπλα από τη μεγέθυνση.

Αν οι μετρήσεις συμπίπτουν μεταφέρετε αυτή τη θέση εργασίας στην οδοντιατρική έδρα κοιτάζοντας την στοματική κοιλότητα κάποιου φίλου σας. 

Αν σε αυτή την απόσταση μπορείτε να δείτε καθαρά τη στοματική κοιλότητα ενώ δεν κάμπτετε τον αυχένα τότε αυτή είναι η σωστή απόσταση εργασίας. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση ίσως να χρειάζεστε οδοντιατρικές λούπες με μεγαλύτερη ή με μικρότερη απόσταση εργασίας. Η απόσταση εργασίας είναι και το κλειδί για τη σωστή θέση του σώματος κατά τη διάρκεια της εργασίας σας. Για αυτό δώστε μεγάλη βαρύτητα στη διερεύνηση αυτής της μέτρησης. Ο μέσος όρος είναι 420 χιλιοστά ενώ οι εταιρίες κατασκευάζουν επίσης λούπες που δουλεύουν σε απόσταση 320 χιλιοστά, 460 χιλιοστά , 500 χιλιοστά περίπου. Τα νούμερα αυτά ενδέχεται να αλλάζουν ελαφρώς από εταιρία σε εταιρία.

Κλείνοντας το άρθρο θα ήθελα να μοιραστώ αυτή την φωτογραφία.
 

Στη στάση του συναδέλφου νομίζω έχουμε βρεθεί όλοι μας και ίσως θα πρέπει να πάρουμε την υπόθεση οδοντιατρική μεγέθυνση πιο σοβαρά υπόψιν.